Bóng cười là những quả bóng bay được bơm khí nitro oxide (N₂O), hay còn gọi là "khí cười" vì khi hít khí này người dùng sẽ cảm thấy thư giãn, giảm lo lắng, hưng phấn và có thể gây cười. Khí N₂O thường được sử dụng trong y khoa với tác dụng giảm đau và an thần nhẹ, tác dụng này nhanh chóng mất đi.
Trong bối cảnh bóng cười ngày càng trở thành mối nguy hiểm đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ nên tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết 173/2024/QH15 chính thức cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha, bóng cười.
Ảnh minh họa: giới trẻ lạm dụng bóng cười
Những tác hại nghiêm trọng của việc hút bóng cười đối với sức khỏe con người:
1. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh
N₂O tác động lên quá trình chuyển hóa của vitamin B12 gây oxy hóa và làm mất hoạt tính của vitamin B12 dẫn đến các triệu chứng tổn thương dây thần kinh như: tê bì, đau rát dọc theo đường đi của dây thần kinh, mất cảm giác giảm vận động,…
Khi sử dụng quá nhiều khí N₂O có thể gây tổn thương từ não xuống tủy sống dẫn đến rối loạn cảm giác, co giật, liệt tay, chân và thậm chí mất khả năng vận động.
2. Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần
- Rối loạn giấc ngủ: Khí N₂O có tác động gây mê và ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học của cơ thể dẫn đến gián đoạn giấc ngủ và làm giảm chất lượng giấc ngủ. Các vấn đề giấc ngủ có thể bao gồm: mất ngủ, ngủ không sâu và thức giấc giữa đêm.
- Rối loạn trí nhớ: Khí N₂O gây ảnh hưởng đến chức năng não, làm giảm khả năng ghi nhớ và tập trung.
- Rối loạn cảm xúc: Việc lạm dụng bóng cười gây ra nhiều rối loạn về mặt tâm lý và cảm xúc như lo âu, hưng - trầm cảm, hành vi bốc đồng và dễ kích động.
- Rối loạn loạn thần: Sử dụng bóng cười có thể gây ra trạng thái ảo giác, hoang tưởng, dẫn đến các hành vi gây nguy hiểm cho người dùng và mọi người xung quanh.
3. Ảnh hưởng đến tim mạch
Khí N₂O làm giảm khả năng co bóp của cơ tim dẫn đến suy giảm chức năng cơ tim gây ra triệu chứng suy tim. Ngoài ra còn gây co thắt và rối loạn lưu lượng máu mạch vành, gây thiếu máu cục bộ tại cơ tim có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim. Tình trạng này có thể kéo dài ngay cả sau khi ngừng tiếp xúc với N₂O. Thêm vào đó khí N₂O có thể làm rối loạn chức năng tuần hoàn vì nó khiến huyết áp dẫn đến giảm lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng như não bộ, hệ tiêu hóa và thận cũng suy giảm.
4. Có thể gây tử vong
Khí N₂O có nhiệt độ rất thấp nên hít bóng cười có thể gây bỏng lạnh ở miệng, thanh quản và phổi dẫn đến tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng và ngạt thở.
Ngoài ra, việc sử dụng N₂O nồng độ cao có thể gây chóng mặt, mất định hướng, rối loạn phối hợp vận động, tăng nguy cơ té ngã dẫn đến tai nạn và đột quỵ. Thường thì giới trẻ hay sử dụng bóng cười cùng với rượu, bia qua đó làm tăng cao nguy cơ tử vong.
5. Ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và thai nhi
Bóng cười không nên được sử dụng cho phụ nữ, trẻ em và nhất là phụ nữ mang thai.
Sử dụng bóng cười trong thai kỳ có thể tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, vỡ động mạch chủ, rối loạn nhịp tim, sản giật và nguy cơ tử vong. Thiếu oxy do sử dụng bóng cười cũng có thể gây ra các vấn đề về phát triển não bộ của thai nhi, gây ra dị tật. Trong giai đoạn cuối thai kỳ, sử dụng bóng cười có thể gây sinh non, sẩy thai, trẻ được sinh ra nhẹ cân và kém phát triển cả về thể chất và trí tuệ.
Ảnh minh họa: Tác hại của việc sử dụng bóng cười
Trên đây là một số tác hại nghiêm trọng của việc sử dụng bóng cười. Nếu bản thân hoặc người thân có những tác hại này khi sử dụng bóng cười thì cần được đưa đến cơ sở y tế để được can thiệp y tế kịp thời.
Khoa Hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Tâm thần – tỉnh Bến Tre hoạt động 24/24 tất cả các ngày trong tuần, tiếp nhận các trường hợp cấp cứu tâm thần trong đó có rối loạn tâm thần do sử dụng bóng cười.